|
|
Theo quy định hiện hành, nhà đầu tư chỉ phải nộp thuế khi bán, chuyển nhượng khoản thu nhập từ cổ tức, thưởng trả bằng chứng khoán. Ảnh: Nam Khánh. |
Trong Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều tại Nghị định 126 quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý thuế, Bộ Tài chính cho rằng cần quy định rõ thời điểm khấu trừ, kê khai thuế với thu nhập từ cổ tức, thưởng bằng chứng khoán để hạn chế lợi dụng chính sách, kéo dài thời gian thực hiện nghĩa vụ thuế.
Cơ quan soạn thảo đề xuất thuế thu nhập cá nhân phải được khấu trừ, kê khai và nộp ngay tại thời điểm nhận cổ tức, thưởng bằng chứng khoán, thay vì đợi đến khi bán chứng khoán. Tổ chức phát hành có trách nhiệm khấu trừ, nộp thay thuế cho cá nhân.
Thực tế, cổ tức, lợi tức đang được chi trả bằng nhiều hình thức như tiền mặt, chứng khoán, hoặc ghi tăng vốn góp. Trong đó, cổ tức bằng tiền mặt được tổ chức chi trả khấu trừ, kê khai nộp thuế cho cá nhân và đã áp dụng hiệu quả, thông suốt trong thời gian qua.
Tuy nhiên, đối với khoản thu nhập từ cổ tức, thưởng trả bằng chứng khoán, nhà đầu tư chỉ phải nộp thuế khi bán, chuyển nhượng cổ phiếu đó, không phải thực hiện ngay thời điểm nhận cổ tức.
Bộ Tài chính cho rằng quy định này gây bất cập, chủ yếu do nhiều cá nhân nhận cổ tức, thưởng bằng chứng khoán không có nhu cầu chuyển nhượng cổ phiếu hoặc vốn trong thời gian dài. Điều này giúp nhà đầu tư (đặc biệt là cổ đông lớn, cổ đông chiến lược) không phải kê khai, nộp thuế ngay tại thời điểm có thu nhập, trong khi tài sản, thu nhập không ngừng tăng lên.
Luật Doanh nghiệp cũng quy định cổ tức là khoản lợi nhuận ròng được chi trả bằng tiền mặt, bằng cổ phần của công ty hoặc bằng tài sản khác quy định tại điều lệ công ty. Cá nhân được chia cổ tức bằng tiền mặt hay cổ tức bằng chứng khoán đều cùng từ nguồn lợi nhuận của doanh nghiệp tạo ra.
Do đó, theo Bộ Tài chính, khi cá nhân nhận được cổ tức (không phân biệt là tiền mặt hay chứng khoán) là đã xác định nhận thu nhập (không phải đợi đến khi chuyển nhượng chứng khoán - phát sinh dòng tiền).
Tại thời điểm cá nhân được chi trả cổ tức bằng chứng khoán, cá nhân đã phát sinh thu nhập từ đầu tư vốn. Và theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân, khoản thu nhập này phải được kê khai, nộp thuế ngay, không đợi đến khi chuyển nhượng chứng khoán cùng loại mới kê khai nộp thuế cho khoản thu nhập này.
Trên cơ sở khai thác số liệu giai đoạn 2016-2024, Bộ Tài chính ghi nhận số thuế thu nhập cá nhân đã kê khai từ đầu tư vốn đạt gần 52.000 tỷ đồng. Trong đó, số thu từ đánh thuế cổ tức, thưởng trả bằng chứng khoán khoảng 1.318 tỷ đồng, chiếm 2,54%.
Trong khi đó, theo Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán, cá nhân nhận cổ tức, thưởng bằng chứng khoán lên tới 34,84 tỷ cổ phiếu. Nếu số lượng cổ phiếu này chuyển nhượng toàn bộ và giá cổ phiếu tính theo mệnh giá (10.000 đồng), thuế suất 5%, số thuế thu nhập cá nhân ước tính phải kê khai, nộp lên tới 17.240 tỷ đồng.
Như vậy, số thuế thu nhập cá nhân từ cổ tức, thưởng bằng chứng khoán đã kê khai thực tế chỉ chiếm 8% số ước tính.
Trong môi trường kinh tế hiện nay, đầu tư đã trở thành khái niệm không mấy xa lạ với hầu hết mọi người. Để độc giả có thể tiếp cận những xu hướng đầu tư mới nhất, Tri Thức - Znews xây dựng chủ đề Đầu tư qua sách - nơi ghi lại những cuốn sách, câu chuyện, xu hướng đầu tư đã và đang diễn ra. Trong đó, các lĩnh vực đầu tư phổ biến bao gồm bất động sản, chứng khoán, ngoại hối và tiền ảo... Ngoài các câu chuyện về đầu tư, Đầu tư qua sách còn bao gồm các kiến thức về quản lý gia sản, tài chính cá nhân.
