Trong báo cáo hoạt động quản lý xây dựng nhà ở riêng lẻ có nhiều tầng, nhiều căn hộ trên địa bàn của UBND TP.HCM gửi tới đoàn thanh tra Bộ Xây dựng mới đây, UBND thành phố kiến nghị Thủ tướng sớm xem xét việc thí điểm thành lập đội quản lý trật tự xây dựng đô thị thuộc các quận, huyện.
Theo báo cáo trên, UBND TP.HCM cho biết giai đoạn từ 2019-2023, tại TP.HCM có 481 công trình xây dựng vi phạm không phép, 556 công trình xây dựng sai nội dung giấy phép, 1.810 công trình vi phạm về điều kiện đưa nhà ở nhiều căn hộ, cơ sở dịch vụ kinh doanh thuê trọ vào kinh doanh, 1.720 công trình vi phạm về phòng cháy chữa cháy, 355 công trình xây dựng có vi phạm khác.
Các cơ quan chức năng tại TP.HCM đã ban hành 2.273 quyết định xử phạt vi phạm hành chính, trong đó có 451 trường hợp phải cưỡng chế thi hành.
UBND TP.HCM cho biết không cấp giấy phép xây dựng cho loại hình chung cư mini, nhà trọ, nhà ngăn phòng cho thuê, nhà ở nhiều căn hộ, nhà ở kết hợp cơ sở sản xuất kinh doanh có nguy cơ cháy nổ cao.
Hiện số lượng nhà chung cư, nhà trọ ngăn phòng cho thuê, nhà ở nhiều căn hộ trên địa bàn thành phố khá lớn, hầu hết do tư nhân tự xây dựng từ nhà ở riêng lẻ, sau khi hoàn thành đưa vào sử dụng mới biến tướng, chuyển đổi mục đích sử dụng.
Trước đó, vào tháng 9/2023, ông Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND TP.HCM, đã ký tờ trình gửi Thủ tướng ký ban hành quyết định thí điểm thành lập đội quản lý trật tự xây dựng đô thị thuộc UBND các quận, huyện.
Theo đó, đội quản lý trật tự xây dựng đô thị thuộc các quận, huyện sẽ thực hiện chức năng tham mưu, giúp UBND các quận, huyện quản lý nhà nước về trật tự xây dựng, trật tự đô thị, vệ sinh môi trường lòng lề đường, nơi công cộng và các nhiệm vụ khác theo quy định hoặc do chủ tịch UBND quận, huyện giao.
Đội này sẽ kế thừa toàn bộ chức năng, nhiệm vụ của thanh tra xây dựng trực thuộc Sở Xây dựng TP.HCM và một số chức năng về quản lý nhà nước về trật tự đô thị, vệ sinh môi trường tại lòng, lề đường, nơi công cộng của phòng quản lý đô thị và phòng tài nguyên và môi trường.
Theo UBND TP.HCM, thành phố đã có nhiều chương trình tuyên truyền cho người dân thực hiện nếp sống văn minh đô thị , nhưng việc xả rác bừa bãi, tuỳ tiện, lấn chiếm lòng lề đường vẫn ở mức cao và có chiều hướng phức tạp…
Bên cạnh đó, hàng loạt chợ tự phát, hoạt động kinh doanh buôn bán lấn chiếm lòng đường, vỉa hè, các khu vực có điểm tham quan, khu vực trường học, bệnh viện... diễn ra hằng ngày.
Để hạn chế vấn đề này, cần có lực lượng đội quản lý trật tự đô thị để thường xuyên tuần tra, giám sát, phát hiện nhanh để xử lý theo quy định.
Đây là lực lượng hoạt động thường xuyên, liên tục, không kể ngày đêm, ngày nghỉ, ngày lễ để kiểm tra, xử lý và tổ chức chốt quản giữ không để tái diễn tình trạng vi phạm trật tự đô thị ngày càng phức tạp. Do đó, lực lượng này là rất cần thiết.
Khi được thí điểm, TP.HCM sẽ giải thể lực lượng đội quản lý trật tự đô thị thuộc phòng quản lý đô thị, tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế nhưng vẫn đảm bảo trong công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng và đô thị.
Về biên chế, việc tổ chức đội quản lý trật tự xây dựng đảm bảo không tăng so với tổng biên chế công chức cả thành phố.
Các đội sẽ tiếp nhận nguyên trạng biên chế của đội thanh tra địa bàn, công chức thực hiện chức năng trật tự đô thị, vệ sinh môi trường lòng, lề đường, nơi công cộng của phòng quản lý đô thị các quận, huyện.
Những năm tiếp theo, đội quản lý trật tự xây dựng đô thị do UBND các quận, huyện quyết định trên cơ sở biên chế do UBND TP.HCM giao hằng năm.
