Bộ Công Thương đang xây dựng Dự thảo Nghị định Quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực điện lực và sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Lắp điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu bắt buộc phải thông báo
Một điểm đáng chú ý là, cơ quan soạn thảo đã đưa ra các mức xử phạt đối với "vi phạm các quy định về phát triển điện năng lượng mới, điện năng lượng tái tạo".
Đề xuất phạt tiền nếu lắp điện mặt trời không thông báoĐỌC NGAYNếu lắp điện mặt trời có đấu nối với hệ thống điện quốc gia và có công suất dưới 100 kW, Bộ Công Thương đề xuất phạt cảnh báo nếu không thông báo. Nếu tái phạm sau thời hạn 10 ngày bị phạt trước đó, người vi phạm có thể bị phạt từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với nguồn điện có công suất đến 20 kW; Phạt tiền từ 2 triệu đồng đến 3 triệu đồng đối với nguồn điện có công suất hơn 20 KW đến dưới 100 kW.
Trong khi đó, lắp điện mặt trời mái tự dùng có công suất từ 100 kW trở lên mà không thông báo, Bộ Công Thương đề xuất mức phạt 10-20 triệu đồng.
Thời gian qua, nhiều ý kiến vẫn băn khoăn về việc lắp điện mặt trời mái nhà tự dùng thì không cần phải thông báo, lo ngại thêm thủ tục phức tạp.
Lắp điện mặt trời mái nhà tự dùng vẫn phải thông báo
Thực tế, Nghị định 58 năm 2025 hướng dẫn Luật Điện lực về phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới, trong đó có quy định khi người dân, doanh nghiệp lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà dù có nối lưới hoặc không thì cũng phải thông báo/đăng ký với cơ quan chức năng.
Tuy nhiên, trên thực tế, theo thống kê của Tập đoàn EVN, từ sau năm 2000 đến nay, đã có khoảng 1.300 MWp điện mặt trời mái nhà được lắp đặt nhưng không bán điện cho EVN, trong đó đa số các hộ dân không thông báo/đăng ký với cơ quan chức năng.
Điều này dẫn đến khó khăn trong công tác dự báo, quản lý, vận hành an toàn hệ thống điện quốc gia và nhiều mục tiêu phát triển ngành điện bền vững.
Để khắc phục những tồn tại trên, tránh những hệ lụy liên quan đến cháy nổ và các yếu tố kỹ thuật gây rủi ro cho hệ thống điện, mới đây EVN đã đề xuất cần có chế tài xử phạt vi phạm hành chính cho việc không thông báo/đăng ký khi lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản tự tiêu.
Về phía Bộ Công Thương, ông Bùi Quốc Hùng, Phó Cục trưởng Cục Điện lực, lý giải khi lắp điện mặt trời mái nhà, chỉ trừ một số ít hộ dân ở vùng núi, không thể đấu lưới vào hệ thống điện quốc gia, được sử dụng độc lập thì không phải đăng ký, thông báo.
Do vậy, đa phần khách hàng sử dụng điện mặt trời mái nhà đều phải qua lưới điện quốc gia, trước tiên mua điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) phục vụ sinh hoạt và là khách hàng của EVN.
Theo ông Hùng, những lúc không có điện mặt trời vẫn phải sử dụng điện của EVN, như vậy phải thông báo cơ quan quản lý là Sở Công Thương địa phương để cơ quan chức năng biết về nhu cầu sử dụng, đảm bảo đáp ứng cân bằng cung - cầu phù hợp.
