Vì sao thế hệ trẻ ở Mỹ khó giàu hơn cha mẹ?

Theo dữ liệu của Cục Dự trữ Liên bang

Thế hệ Baby Boomer được hưởng một số điều kiện kinh tế thuận lợi hơn so với các thế hệ sau. Ảnh: Reuters.

Ngược lại, các thế hệ trẻ hơn bước vào sự nghiệp đúng lúc khủng hoảng tài chính - kéo dài từ cuối năm 2007 đến giữa năm 2009 - và phải đối mặt với thị trường vốn biến động hơn sau đó.

Họ cũng thường mang khoản nợ sinh viên lớn hơn, khiến họ không còn nhiều tiền để tiết kiệm và đầu tư.

“Đặc biệt với nhóm lao động thu nhập trung bình, mức tăng lương thực tế kể từ những năm 2000 đến nay khá khiêm tốn, nhất là khi so với giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ mà thế hệ Baby Boomer từng được hưởng ở thời kỳ giữa sự nghiệp”, Mitchell cho biết.

Theo Jeremy Ney, giáo sư tại trường kinh doanh của Đại học Columbia, đến tuổi 30, thế hệ Millennial hay Gen Y, sinh từ năm 1981 đến 1996, trung bình mang khoản nợ gần gấp đôi so với Baby Boomer ở cùng độ tuổi.

Sau Thế chiến II, nền kinh tế Mỹ “chứng kiến một thời kỳ bùng nổ mạnh mẽ mà rất nhiều người đã được hưởng trong thời gian dài”, Ney nói.

“Khi bạn so sánh điều đó với sự sụp đổ của bong bóng dot-com, khủng hoảng nhà ở năm 2008 hay suy giảm kinh tế do Covid-19, rõ ràng việc đầu tư và tích lũy tài sản đối với thế hệ sau trở nên khó hơn rất nhiều”.

Chi phí sinh hoạt

Ney dẫn số liệu của Cục Điều tra Dân số Mỹ cho thấy chi phí chăm sóc trẻ con và các khoản vay sinh viên đã tăng gần gấp đôi từ giữa những năm 1980 đến 2011.

“Vào năm 1940, một người sinh ra có 90% khả năng kiếm được nhiều tiền hơn cha mẹ mình. Còn với đứa trẻ sinh ra ngày nay, khả năng đó chỉ còn như trò tung đồng xu”, Ney nói.

Gen Y và Gen Z cũng có xu hướng thận trọng hơn khi đầu tư vào chứng khoán, so với thế hệ Silent (1928-1945), Baby Boomer và Gen X, sinh từ năm 1965 đến 1980, những người đã trải qua thời kỳ kinh tế thuận lợi hơn, Ney cho hay.

“Gen Z không có thói quen mua khi thị trường giảm”, ông nhận xét. “Họ quá lo ngại để tham gia thị trường chứng khoán” khi giá xuống thấp.

Câu chuyện nhà ở

Có lẽ phần tài sản lớn nhất của Baby Boomer đến từ nhà cửa.

Thế hệ Baby Boomer, sinh từ năm 1946-1964, đang nắm giữ hơn 85 nghìn tỷ USD tài sản. Ảnh: Alamy.

Annamaria Lusardi, giám đốc học thuật của Sáng kiến Quyết định Tài chính thuộc Đại học Stanford, cho hay nhiều người trong số họ có điều kiện thuận lợi để mua hoặc tái cấp vốn ngôi nhà của mình vào thời điểm lãi suất đặc biệt thấp, như sau Đại suy thoái và trong đại dịch Covid-19.

Giá nhà trung bình trên toàn nước Mỹ vào quý II đạt 410.800 USD, so với mức 327.100 USD ghi nhận ngay trước khi đại dịch bùng phát năm 2020, theo dữ liệu Fed. Ở vùng Đông Bắc, con số này lên đến 796.700 USD, và 531.100 USD tại vùng Tây.

Để so sánh, giá nhà trung bình trong quý I của năm 1976 - khi những Baby Boomer lớn tuổi nhất bước vào tuổi 30 - là 42.800 USD, tương đương khoảng 242.400 USD hiện tại sau khi điều chỉnh theo lạm phát.

Dù giá nhà tăng giúp chủ nhà giàu lên, Lusardi nhận định mức tăng này vượt xa tốc độ cải thiện thu nhập của người trẻ tuổi.

Khảo sát năm 2025 của Hiệp hội Môi giới Bất động sản Quốc gia Mỹ cho thấy độ tuổi trung bình người mua nhà lần đầu đã đạt mức cao nhất mọi thời đại - 40 tuổi. Con số này tăng mạnh từ độ tuổi cuối 20 vào những năm 1980.

“Khi so sánh cùng một độ tuổi, bạn cũng sẽ thấy tỷ lệ sở hữu nhà thấp hơn nhiều, kéo theo khả năng tích lũy tài sản thấp hơn”, Ney cho biết.

Michael Walden, giáo sư danh dự về kinh tế tại Đại học Bang North Carolina, cho rằng một phần sự khác biệt có thể là do sở thích. Chẳng hạn, nhiều người trẻ thích thuê nhà hơn là tự chịu trách nhiệm sửa chữa; hoặc họ muốn chờ căn nhà “hoàn hảo” thay vì mua căn khởi đầu, giữ vài năm rồi bán mua nhà khác.